آکواپلنینگ (سوار شدن بر روی آب) چیست و چگونه کنترل می‌شود؟
آکواپلنینگ چیست و چگونه به وجود می‌آید؟ رانندگی در شرایط آکواپلنینگ چه خطراتی دارد و چگونه می‌توان از آن دوری کرد؟ چه نوع تایری مناسب با وضعیت آکواپلنینگ است؟ در صورت مواجه با آکواپلنینگ چگونه رانندگی کنیم؟
آکواپلنینگ وضعیتیست که در آن یک لایه آب بین تایر و سطح جاده قرار می‌گیرد و مانع از کنترل خودرو می‌شود. بهترین راه برای مقابله با این پدیده، تهیه لاستیک‌های مناسب و ایمن است.
اگرچه بارندگی در فصول سرد سال بیشتر است اما بارش‌های ناگهانی و شدید در فصول گرم نیز منجر به ایجاد پدیده آکواپلنینگ یا همان سوار شدن بر روی سطح آب می‌شود. تعویض تایرهای زمستانی با تایرهای تابستانی در فصول گرم، خطر رانندگی در چنین شرایطی را بدتر می‌کند. با توجه به اینکه برای بهبود عملکرد خودرو در تابستان ناچار به تعویض تایرها هستیم چگونه می‌توانیم از آکواپلنینگ دوری کنیم یا در صورت مواجه با آن چگونه خطر احتمالی را به حداقل کاهش دهیم؟ ما اینجا هستیم تا در این مورد به شما کمک کنیم.
آکواپلنینگ چیست؟
آکواپلنینگ مفهومی نسبتاً ساده است و زمانی اتفاق می‌افتد که یک لایه آب بین تایر و سطح جاده قرار می‌گیرد و تماس بین تایر و جاده را قطع می‌کند. در این صورت تایر نمی‌تواند به جاده بچسبد و در نتیجه راننده کنترل خودرو را از دست می‌دهد و قادر به هدایت، ترمز یا شتاب گرفتن نیست. این پدیده می‌تواند یک تجربه کاملاً ترسناک باشد و منجر به کاهش ایمنی و بروز تصادف شود.
شیارهای لاستیک خودرو برای دفع آب موجود در جاده طراحی شده‌اند. اگر حجم آب بیشتر از حجم آج تایر باشد، آب مازادی باقی می‌ماند که قابل دفع نیست و منجر به ایجاد پدیده آکواپلنینگ یا سوار شدن بر روی آب می‌شود. اگر حجم آب جمع‌شده جلوی لاستیک بیش از اندازه باشد، فشار آب لاستیک را به سمت بالا حرکت می‌دهد؛ در نتیجه تایر تماس خود با سطح جاده را از دست می‌دهد و خودرو روی آب شروع به پرواز می‌کند!
آکواپلنینگ عمدتاً روی چرخ‌های جلو تاثیر می‌گذارد زیرا چرخ‌های عقب در مسیر خشک‌تر به جا مانده از لاستیک‌های جلو حرکت می‌کنند. در چنین شرایطی قابلیت ترمزگیری از بین می‌رود و اگر هر چهار چرخ از سطح جاده جدا شوند، کنترل خودرو از دست شما کاملاً خارج می‌شود و وضعیت خطرناکی پیش می‌آید.
عوامل ایجاد پدیده آکواپلنینگ یا سوار شدن بر روی آب
این پدیده می‌تواند ناشی از بارش شدید باران یا وجود حوضچه و چاله‌های آب روی سطح جاده (با عمق حداقل 5/2 میلی‌متر) باشد که تحت‌تاثیر دو عامل سرعت و وضعیت تایر بدتر می‌شود. اگر لاستیک در وضعیت مناسبی قرار داشته باشد می‌تواند در هر هفت ثانیه یک سطل آب را از سطح جاده پاک کند. برعکس، لاستیک‌های با آج کم به همین اندازه شرایط را بدتر می‌کنند. ضمناً هنگامی که سطح جاده خیس است باید سرعت خود را تا 40 مایل در ساعت کاهش دهید؛ وگرنه در صورت بروز آکواپلنینگ به مشکل جدی برخورد خواهید کرد. علاوه بر این‌ها، خودروهای خیلی سبک بیشتر با پدیده سوار شدن بر روی آب مواجه می‌شوند. وضعیت آسفالت جاده یکی دیگر از عوامل موثر بر تشدید آکواپلنینگ است؛ آسفالت فاقد شیار لازم، بیشتر مستعد بروز این پدیده می‌باشد.
در وضعیت آکواپلنینگ چگونه رانندگی کنیم؟
گاهی تشخیص بروز آکواپلنینگ کمی سخت است اما علائمی مانند سبک‌تر شدن فرمان، صدای بلند موتور، دریف پهلو به پهلوی قسمت پشتی خودرو یا کند شدن ناگهانی خودرو می‌تواند از وقوع این پدیده خبر دهد. تحت چنین شرایطی وحشت نکنید و به طور ناگهانی ترمز نگیرید؛ هر حرکت ناگهانی می‌تواند شرایط را بدتر کند. در چنین شرایطی فرمان را محکم بگیرید، فرمان را نچرخانید، مستقیم بروید و پای خود را به آرامی از روی پدال بردارید تا زمانی که سرعت کاهش پیدا کند و به شرایط عادی برگردید. چنانچه مجبور به گرفتن ترمز هستید، این کار را به آرام‌ترین شکل ممکن انجام دهید. به جای ترمز ضدقفل از ترمز معمولی استفاده کنید. همچنین اگر در حال استفاده از سیستم کنترل کروز هستید، آن را با استفاده از سوئیچ خاموش کنید. بعد از اینکه کنترل خودرو را دوباره به دست گرفتید ترمز بگیرید.
چگونه از آکواپلنینگ دوری کنیم؟
برای دوری از آکواپلنینگ نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- بررسی شرایط آب‌وهوایی: قبل از سفرهای طولانی‌مدت حتماً شرایط آب‌وهوایی مسیر موردنظر را بررسی کنید. درک شرایط موجود به شما کمک می‌کند که برای ورود به جاده آماده و هوشیار باشید.
- رانندگی با سرعت پایین: اگر با سرعت بالا رانندگی کنید، لاستیک‌های شما شانس کمتری برای چسبیدن به سطح جاده خواهند داشت. خودرویی که با سرعت 30 مایل در ساعت در یک یا دو اینچ آب حرکت می‌کند دارای کشش کافی برای جلوگیری از بروز آکواپلنینگ است. در حالیکه در شرایط مشابه، کنترل خودرویی که با سرعت بیش از 50 مایل در ساعت حرکت می‌کند بسیار سخت است. پس خیلی سریع رانندگی نکنید و خیلی هم به خودروی جلویی نزدیک نشوید.
- بررسی وضعیت تایرها: تایرها را به طور منظم بررسی کنید تا مطمئن شوید در شرایطی مطلوبی به سر می‌برند. عمق قانونی آج لاستیک نباید کمتر از 6/1 میلی‌متر باشد اما بهتر است لاستیک‌ها را قبل از اینکه به این سطح برسند تعویض کنید. جالب است بدانید که خط ترمز خودرویی با آج 6/1 میلی‌متری که با سرعت 50 مایل در ساعت حرکت می‌کند حدود 8 متر بیشتر از خودرویی با آج 3 میلی‌متر است. علاوه بر آج خودرو، فشار باد لاستیک‌ها را نیز باید تنظیم کنید.
- دنبال کردن خودرو جلویی: حرکت در مسیر خودروی جلویی البته با حفظ فاصله ایمن احتمال وقوع آکواپلنینگ را کاهش می‌دهد. در واقع ردی که از لاستیک‌های خودروی جلویی روی آب باقی می‌ماند، مسیری است که بخشی از آب آن به وسیله همان خودرو کنار زده شده است.
- رانندگی روان و یکنواخت: از تغییر ناگهانی سرعت و جهت در جادههای خیس بپرهیزید.
درک اینکه آکواپلنینگ چیست و چگونه می‌توان از آن دوری کرد یا در صورت مواجه با آن چه عکس‌العملی داشت به شما کمک می‌کند که به صورت ایمن‌تر در جادههای خیس رانندگی کنید.
