بررسی روندهای اخیر در سیستم حمل و نقل هوشمند
نیاز روزافزون به جابجایی، شهرهای بزرگ را مملو از وسایل نقلیه کرده است و در نتیجه باعث افزایش ازدحام ترافیک، همراه با حوادث غیرمترقبه و تصادفات شده است. مدیریت رشد افزایشی ترافیک یک مشکل بزرگ در سراسر جهان است. سیستم حمل و نقل هوشمند (ITS) با کمک فناوری‌های جدید راه‌حلی برای این مشکلات ارائه می‌دهد.
نیاز روزافزون به جابجایی، شهرهای بزرگ را مملو از وسایل نقلیه کرده است و در نتیجه باعث افزایش ازدحام ترافیک، همراه با حوادث غیرمترقبه و تصادفات شده است. مدیریت رشد افزایشی ترافیک یک مشکل بزرگ در سراسر جهان است. سیستم حمل و نقل هوشمند (ITS) با کمک فناوری‌های جدید راه‌حلی برای این مشکلات ارائه می‌دهد. ITS یک سیستم یکپارچه است که طیف گسترده‌ای از ارتباطات، کنترل، حسگر خودرو و فناوری‌های الکترونیکی را برای حل و مدیریت مشکلات ترافیکی پیاده سازی می‌کند.
ITS از دو دهه گذشته در کشورهای توسعه یافته استفاده می‌شود، اما هنوز در کشورهای در حال توسعه مانند هند، برزیل، چین، آفریقای جنوبی و غیره مفهوم جدیدی است. در متن حاضر، چهار بخش اصلی ITS یعنی سیستم اطلاعات پیشرفته مسافران (ATIS)، سیستم مدیریت ترافیک پیشرفته (ATMS)، سیستم حمل و نقل عمومی پیشرفته (APTS) و سیستم مدیریت اضطراری (EMS) مطالعه شده است.
در دو دهه اخیر در زمینه زیرساخت های حمل و نقل پیشرفت های زیادی صورت گرفته است، حتی با وجود اینکه مشکلات ترافیکی مختلف روز به روز در حال افزایش است. این امر عمدتاً به دلیل افزایش تعداد وسایل نقلیه است. تقریباً همه کشورهای جهان چه در حال توسعه و چه توسعه یافته با مشکلاتی در مدیریت تسهیلات حمل و نقل مواجه هستند. تمرکز کشورها در سراسر جهان از توسعه زیرساخت به استفاده از امکانات زیرساختی در دسترس، تغییر کرده است.
برای استفاده بهینه از زیرساخت های حمل و نقل موجود، ITS در سرتاسر جهان در حال توسعه و استفاده است. مواردی که می‌توان از سیستم حمل و نقل هوشمند استفاده کرد عبارت اند از: نظارت و مدیریت جریان ترافیک، کاهش ازدحام، ارائه مسیرهای بهینه برای مسافران، افزایش بهره وری سیستم، و صرفه جویی در زمان و پول و … .
یادداشت فنی بانک جهانی با نام “ITS برای کشورهای در حال توسعه” به وضعیت ITS در کشورهای در حال توسعه می‌پردازد و مزایای بلندمدت و در سطح جامعه را که ITS می‌تواند ارائه دهد و راه هایی که ITS می‌تواند مزایای فوری بیشتری را برای افراد فراهم کند، مورد بحث قرار می‌دهد. این یادداشت بیان می‌کند که ITS به روش‌های زیر مفید است:
- دسترسی بهبود یافته برای افراد و بارها، از جمله دسترسی بیشتر به وسایل حمل و نقل برای سالمندان، معلولان و افرادی که در مکان‌های دور افتاده زندگی می‌کنند.
- سازگاری بیشتر حمل و نقل سطحی با محیط زیست
- تلفات و جراحات ناشی از ترافیک کم‌تر
- سیستم حمل و نقل با مدیریت بهتر
- اطمینان بیشتر در سفر، امکان سفر با برنامه ریزی بهتر، سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر
بنابراین از نکات بالا می‌توان دریافت که ITS تقریباً تمام جنبه‌های مهندسی حمل و نقل را پوشش می‌دهد و بهبود می‌بخشد. زیرمجموعه‌های بسیاری از سیستم حمل و نقل هوشمند وجود دارد که مهم‌ترین و پرکاربردترین آن‌ها در سراسر جهان برای حل مشکلات ترافیک و حمل و نقل به شرح زیر است:
- سیستم اطلاعات مسافرتی پیشرفته (Advanced Traveler Information System: ATIS)
- سیستم مدیریت ترافیک پیشرفته (Advanced Traffic Management System: ATMS)
- سیستم حمل و نقل عمومی پیشرفته (Advanced Public Transportation System: APTS)
- سیستم مدیریت اضطراری (Emergency Management System: EMS)
سیستم اطلاعات مسافرتی پیشرفته
سیستم اطلاعات مسافرتی پیشرفته (ATIS) طیف وسیعی از فناوری‌ها مانند اینترنت، تلفن، تلفن همراه، تلویزیون، رادیو و غیره را برای کمک به مسافران و رانندگان در تصمیم‌گیری آگاهانه در مورد عزیمت، مسیرهای بهینه و حالت‌های سفر در دسترس پیاده‌سازی می‌کند. ATIS هم اطلاعات در مسیر و هم اطلاعات قبل از سفر را در اختیار رانندگان قرار می‌دهد که از بسیاری جهات سودمند است. در دسترس بودن اطلاعات قبل از سفر، اعتماد به نفس رانندگان را برای استفاده از آزادراه‌ها افزایش می‌دهد و به مسافران اجازه می‌دهد تا انتخاب‌های حمل و نقلی آگاهانه‌تری داشته باشند. اطلاعات و راهنمایی در طول مسیر باعث صرفه جویی در زمان سفر می‌شود، به مسافر کمک می‌کند از ازدحام جلوگیری کند و می‌تواند عملکرد شبکه ترافیک را بهبود بخشد.
در سال 1999 یک نظرسنجی در میان افرادی که از سیستم اطلاعات و مدیریت ترافیک منطقه‌ای پیشرفته (Advanced Regional Traffic Interactive Management and Information System: ARTIMIS) در سینسیناتی، اوهایو استفاده می‌کردند، انجام شد. همه آن‌ها این خدمات را به عنوان خدمات مفید ارزیابی کردند. بیش از 99 درصد از افراد مورد بررسی در آن شهر گفتند که با اجتناب از مشکلات ترافیکی، صرفه جویی در زمان، کاهش ناامیدی و رسیدن به موقع به مقاصد سود برده‌اند و 81 درصد گفتند که خدمات را به شخص دیگری توصیه کرده‌اند.
سیستم مدیریت ترافیک پیشرفته
سیستم مدیریت ترافیک پیشرفته (ATMS) توسط اداره پلیس راهنمایی و رانندگی و مقامات تنظیم ترافیک به عنوان ابزاری برای مدیریت و کنترل ترافیک با نظارت بر جریان ترافیک و اتخاذ تصمیمات مناسب به موقع استفاده می شود. سیستم‌های مدیریت ترافیک، حرکت وسایل نقلیه را با استفاده از اطلاعات بدون وقفه برای مداخله و تنظیم کنترل‌هایی مانند علائم ترافیکی برای بهبود جریان ترافیک بهینه می‌کنند.
سیستم حمل و نقل عمومی پیشرفته
سیستم حمل و نقل عمومی پیشرفته (APTS) با افزایش کارایی همه حالت‌های حمل و نقل عمومی و افزایش سواری مرتبط است تا سیستم حمل و نقل را قابل اعتمادتر کند. با کمک APTS، نحوه عملکرد سیستم‌های حمل و نقل عمومی و ماهیت خدمات قابل ارائه توسط سیستم‌های حمل و نقل عمومی تغییر می‌کند.
سیستم مدیریت اضطراری
سیستم مدیریت اضطراری (EMS) جدیدترین زمینه تحقیقاتی در سیستم حمل و نقل هوشمند است. EMS عمدتاً با استفاده از فناوری‌های مختلف سیستم حمل و نقل هوشمند برای توسعه یک سیستم حمل و نقل که می‌تواند در شرایط اضطراری کمک کند، سروکار دارد. EMS می‌تواند کمک بزرگی در کاهش میزان مرگ و میر در تصادفات ارائه دهد.
با کمک سیستم مدیریت پیشرفته (ATMS) می‌توان شرایط ترافیکی ازدحام در جاده‌ها را مدیریت کرد. سیستم حمل و نقل عمومی پیشرفته (APTS) می‌تواند با تغییر زمان بندی و مدیریت صحیح وسایل حمل و نقل عمومی موجود به بهبود وضعیت فعلی کمک کند و مسافران را تشویق به استفاده بیشتر از حمل و نقل عمومی در مقایسه با خودروهای شخصی و دوچرخه‌ها کند. سیستم اطلاعات مسافرتی پیشرفته (ATIS) می‌تواند اطلاعات قبل از سفر و مسیر را به کاربران بدهد تا بتوانند سفر خود را به درستی برنامه‌ریزی کنند، به کاهش زمان صرف شده توسط سواران در جاده ها کمک می‌کند و همچنین به آن‌ها کمک می‌کند تا زمان زیادی را در ترافیک سپری نکنند. بنابراین در این راه یک سیستم حمل و نقل هوشمند با طراحی مناسب می‌تواند به حل مشکلات ترافیکی کمک کند.
منبع:
- Transp. Lit. 9 (2) • Apr 2015 • https://doi.org/10.1590/2238-1031.jtl.v9n2a6
