آشنایی با انواع کمربند ایمنی

کمربند ایمنی یکی از اولین اختراعات بشر در حورزه ایمن‌سازی وسایل‌نقلیه است که سالانه جان هزاران نفر را نجات می‌دهد. این ناجی بزرگ از زمان اختراع تا به حال دچار تغییر و تحولات زیادی شده و امروزه در انواع مختلفی اعم از بلت بگ، پیش‌کشنده، محدودکننده نیرو، هوشمند و… تولید می‌شود.

انواع کمربند ایمنی

مطالعه آماری تصادفات جاده‌ای به خوبی نقش کمربند ایمنی در حفظ جان افراد را نشان می‌دهد. اما متاسفانه عده‌ای هنوز کمربند را فقط در صورت لزوم و از ترس پلیس می‌بندند. در حالی که اگر اهمیت آن را درک کرده بودند، امکان نداشت که قبل از بستن کمربند رانندگی کنند. اگر شما هم اطلاعات چندانی در مورد انواع کمربند ایمنی ندارید با ما همراه شوید.

1- کمربند بلت بگ

کمربند بلت بگ مانند کیسه هوا مجهز به سنسور ضربه است و در صورت بروز تصادف از جلو به وسیله یک ژنراتور گاز باد و عرض آن سه برابر حالت عادی می‌شود. بدین‌ترتیب نیروی اعمال‌شده به سطح بیشتری از بدن فرد منتقل و از شدت جراحت کاسته می‌شود. باد کمربند از طریق یک درز مخفی تخلیه و کمربند به حالت عادی برمی‌گردد.

2- کمربند ایمنی هوشمند

کمربند ایمنی هوشمند دارای سنسور وزن، حرارت و فشار، کلید مغناطیسی، مدار گویا، سیستم JPS و سیستم برنامه‌ریزی است. این کمربند تا زمانی که به درستی بسته نشود به راننده اجازه حرکت نمی‌دهد. ضمناً اگر راننده کمربند را حین حرکت باز کند، کمربند هوشمند هشدار می‌دهد و مدت محدودی صبر می‌کند تا مجدد بسته شود؛ در غیر این صورت سرعت خودرو را تا 40 کیلومتر در ساعت کاهش می‌دهد.

3- کمربند ایمنی پیش‌کشنده

کمربند ایمنی پیش‌کشنده در صورت وقوع تصادف قبل از اعمال کشش کمربند، کششی به بدن فرد وارد می‌کند تا کاملاً به صندلی بچسبد و در اثر ضربه اصلی کمتر تکان بخورد. در واقع اغلب افراد روی صندلی به گونه‌ای نمی‌نشینند که روی صندلی فشرده باشند، این آزادی باعث می‌شود هنگام تصادف با وجود کمربند باز هم فرد تحرک زیادی داشته باشد و در نتیجه فشار زیادی را تحمل کند. اما کمربند پیش‌کشنده درست در لحظه وقوع حادثه با اعمال کششی به تسمه کمربند، فرد را کاملاً به صندلی می‌چسباند تا آزادی حرکت کمتری داشته باشد.

سیستم پیش‌کشنده بعد از اعمال این کشش اجازه می‌دهد که کمربند کار عادی خود را انجام دهد. کاهش آزادی حرکت نه تنها به کاهش شدت جراحت کمک می‌کند، بلکه به حرکت کنترل‌شونده‌تر به سمت کیسه هوا نیز می‌انجامد. این سیستم تصادف را با استفاده از سنسورهای تعبیه‌شده تشخیص می‌دهد و در کسری از ثانیه فعال می‌شود.

4- کمربند محدودکننده نیرو

با وجود کمربند ایمنی پیش‌کشنده، ابتدا راننده به سمت صندلی کشیده می‌شود، سپس این نیرو از روی بدن وی برداشته و فرد به سمت کمربند قفل‌شده حرکت می‌کند. اگرچه این سیستم بخشی از انرژی جنبشی را مستهلک می‌کند اما هنگام برخورد با کمربند قفل‌شده باز هم فرد حدی از فشار را تحمل خواهد کرد. این موضوع برای یک فرد بزرگسال توانمند احتملاً منجر به یک کوفتگی خفیف می‌شود اما در مورد افراد ضعیف یا کودکان اوضاع کمی فرق می‌کند. به همین دلیل در ادامه ارتقای ایمنی کمربند، سیستم محدودکننده نیرو معرفی شد. در این سیستم، کمربند در یک لحظه به طور کامل قفل نمی‌شود، بلکه برحسب میزان فشاری که از طرف بدن راننده دریافت می‌کند به مرور قفل می‌شود.

سیستم محدودکننده نیرو در قرقره کمربند نصب می‌شود و در صورت تشخیص تصادف فعال شده و در برابر حرکت کمربند مقاومت می‌کند؛ البته نه در حدی که مانع حرکت کمربند شود، بلکه حرکت آن را محدود می‌کند. بدین‌ترتیب با استهلاک بخشی از انرژی جنبشی، بدن و سر فرد را به صورت کنترل‌شده به سمت کیسه هوا هدایت می‌کند.

همانطور که پیش‌تر هم گفتیم، کمربند ایمنی یکی از اولین اختراعات بشر به منظور ارتقای ایمنی خودرو است. اختراعی که حالا از شکل اولیه خود فاصله گرفته و در انواع مختلفی طراحی و تولید می‌شود. همانطور که خواندیم، تولیدکنندگان در کنار ساختار اصلی کمربند از فناوری‌های مختلفی مانند سیستم پیش‌کشنده، سیستم محدودکننده نیرو و بلت بگ نیز استفاده کرده‌اند. اما در همین راستا، ساختار اصلی خود کمربند نیز دستخوش تغییر و تحولات زیادی شده است.

به عنوان مثال، در گذشته خودروها مجهز به کمربند ایمنی دو نقطه‌ای فقط برای سرنشینان جلو بودند. اما رفته‌رفته نصب کمربند برای سرنشینان عقب خودرو نیز الزامی شد. اما قصه به همین جا ختم نمی‌شود! امروزه شاهد تولید کمربندها به صورت سه نقطه‌ای، پنج نقطه‌ای، شش نقطه‌ای و هفت نقطه‌ای هستیم که ایمنی بیشتری نسبت به انواع قدیمی‌تر فراهم می‌کنند.

با وجود تمام پیشرفت‌های چشمگیر و حتی هوشمندسازی کمربند ایمنی به هیچوجه نمی‌توان نقش عامل انسانی در کاهش تلفات ناشی از تصادف را نادیده گرفت. تا زمانی که افراد از کمربند فقط به عنوان وسیله‌ای برای فرار از جریمه نگاه کنند قطعاً این وسیله قادر به خلق معجزه نخواهد شد.