مزایا و معایب خودروهای برقی
خودروهای بنزینی و دیزلی سهم زیادی در تولید آلودگی‌های زیست‌محیطی و آلاینده‌های جوی دارند. استفاده از خودروهای برقی راهکاری مناسب برای مقابله با تغییرات آب‌وهوایی است اما واقعیت‌هایی در این مورد وجود دارد که باعث شده کمتر مورد استقبال قرار بگیرند. هزینه بالای تعویض باتری، طولانی بودن زمان شارژ و... استفاده از خودروهای الکتریکی را محدود کرده است.
هرگاه بحث آلودگی هوا مطرح می‌شود؛ مسئولان به فکر استفاده از خودروهای برقی و سوخت‌های پاک می‌افتند. اصلی‌ترین عامل ایجاد آلاینده‌های جوی، دی‌اکسیدکربن ناشی از سوزاندن سوخت‌های فسیلی است که عمدتاً از طریق خودروهای بنزینی و کارخانه‌ها وارد جو می‌شود. دولت‌ها برای مقابله با این چالش به استفاده گسترده از فناوریهای جدید مانند فناوری ماشین‌های برقی روی آورده‌اند.
فناوری ماشین‌های برقی اولین بار در قرن نوزدهم به دنیا عرضه شد اما تولید آن به دلیل مشکلاتی اعم از احتمال احتراق تقریباً متوقف شد. افزایش قیمت سوخت‌های فسیلی و نیاز مبرم به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای باعث شد که توسعه این فناوری دوباره مورد توجه قرار بگیرد. اگرچه فناوری خودروهای الکتریکی پیشرفت قابل‌توجهی داشته است اما باز هم خالی از عیب نیست. در این مقاله، مهم‌ترین مزایا و معایب خودروهای الکتریکی را مطرح می‌کنیم.
مزایای خودروهای الکتریکی
اصلی‌ترین مزیت‌های استفاده از خودروهای الکتریکی یا همان خودروهای برقی موارد زیر هستند:
1- هزینه پایین تامین انرژی لازم برای حرکت
مراجعه به پمپ بنزین برای کاربران خودروهای الکتریکی به یک خاطره تبدیل خواهد شد. برای شارژ باتری این خودروها کافی است خودرو را از طریق یک سوکت استاندارد به برق شهری وصل کنید. این کار را می‌توانید در یک جایگاه عمومی یا حتی در خانه انجام دهید. هزینه شارژ کامل باتری خودروی برقی به مراتب کمتر از پر کردن باک بنزین است.
2- کاهش آلودگی هوا
کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی یکی از مهم‌ترین مزایای خودروهای برقی است. صنایع، کارخانه‌ها و اتومبیل‌ها اصلی‌ترین منابع انتشار گازهای گلخانه‌ای هستند. بنابراین با استفاده گسترده از ماشین‌های الکتریکی می‌توان به کاهش چشمگیر آلودگی هوا امید داشت زیرا اگزوز این خودروها هیچ آلاینده‌ای منتشر نمی‌کند. این با وجودییست که ممکن است جریان برق لازم برای شارژ خودرو با سوزاندن سوخت‌های فسیلی تولید شده باشد.
بنابراین اگرچه خودروی الکتریکی هیچگونه آلودگی ایجاد نمی‌کند اما منبع انرژی آن احتمالاً تولید می‌کند و تنها در صورتی که جریان برق با استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر مانند باد تولید شود، این مشکل نیز حل خواهد شد. تحت چنین شرایطی بهتر است که خودور را شب شارژ کنید زیرا برق تولیدشده از باد در شب به مراتب بیشتر از روز است.
3- قطعات جانبی کمتر
موتور و قطعات خودروهای برقی نسبت به خودروهای بنزینی ساده‌تر و کمتر است و احتمال تخریب و فرسودگی خودرو را کمتر می‌کند؛ همچنین انتشار گازهای گلخانه‌ای را نیز کاهش می‌دهد.
4- کاهش آلودگی‌های صوتی
موتورهای الکتریکی به دلیل عدم وجود قطعات متحرک، سروصدای کمتری نسبت به موتورهای دیزلی ایجاد می‌کنند. بنابراین رانندگی با این خودروها راحت‌تر و آرام‌تر است.
5- کاهش هزینه نگهداری
روغن و قطعات متحرک موتورهای مکانیکی مانند پمپ و سوپاپ را باید مکرر تعویض کرد اما موتورهای برقی فارغ از این قطعات هستند. بنابراین هزینه تعمیر و نگهداری موتورهای الکتریکی به مراتب کمتر است.
معایب خودروهای الکتریکی
از اصلی‌ترین معایب استفاده از خودروهای الکتریکی یا همان خودروهای برقی موارد زیر هستند:
1- قیمت اولیه بالا
قیمت اولیه خودروهای برقی به حد قابل‌توجهی بالاتر از خودروهای مشابه بنزینی یا دیزلی است. استخراج فلز کمیات و نسبتاً گران لیتیوم برای تولید باتری‌های لیتیومی مورداستفاده در این خودروها الزامی است که منجر به افزایش قیمت اولیه می‌شود. البته در درازمدت با صرفه‌جویی در مصرف سوخت، این هزینه به شما برگشت داده می‌شود.
2- استهلاک بیشتر
استهلاک اتومبیل‌های برقی اولیه بیشتر از خودروهای بنزینی بود که عمدتاً از استهلاک باتری نشات می‌گرفت. اما با توسعه فناوری خودروهای الکتریکی این مشکل تا حد زیادی برطرف شده و حالا بعد از طی 48000 کیلومتر مسافت تقریباً نیمی از ارزش خود را حفظ می‌کنند. ارزش خودروهای دیزلی در شرایط مشابه 45 تا 50 درصد کاهش می‌یابد.
3- محدوده حرکتی کمتر
اکثر خودروهای برقی حاضر برای سفرهای درون شهری مناسب هستند و برای طی مسافت‌های طولانی محدودیت دارند زیرا باتری آن‌ها به شارژ مجدد نیاز دارد.
4- تعداد کم جایگاه‌های شارژ باتری
جایگاه‌هایی که برای شارژ باتری این خودروها در نظر گرفته شده خیلی کمتر از پمپ بنزین‌هاست. بنابراین هنگام سفر در مناطق روستایی یا در سفرهای طولانی برای سوخت‌گیری به دردسر می‌افتید.
5- طولانی بودن زمان شارژ
برای شارژ خودروی برقی به زمان نسبتاً زیادی نیاز دارد. بسته به نوع باتری و خودرو، شارژ کامل باتری با استفاده از پریزهای معمولی حدود دو روز طول می‌کشد. حتی شارژ باتری در سریع‌ترین جایگاه‌های شارژ نیز بیشتر از نیم ساعت زمان می‌برد.
6- احتمال افزایش حق بیمه
با توجه به اینکه خودروهای الکتریکی گرانتر هستند؛ احتمالاً حق بیمه آن‌ها نیز بالاتر است. بنابراین برای بیمه کردن این خودروها باید مبلغ بیشتری پرداخت کنید.
مجموع معایب و مزایای خودروهای برقی
اگرچه فناوری در تمام ابعاد زندگی ما وارد شده است اما قبل از استفاده گسترده از هر فناوری باید تمام جوانب کار را به درستی بسنجیم. فناوری خودروهای الکتریکی نیز از این قاعده مستثنی نیست. همانطور که دیدیم؛ این فناوری در کنار مزایای متعدد خود مانند کاهش آلودگی هوا، صرفه‌جویی در مصرف سوخت، کاهش آلودگی‌های صوتی، کاهش هزینه تعمیر و… دارای معایب مختلفی مانند استهلاک بیشتر، قیمت اولیه بالاتر، محدودیت در حرکت، طولانی بودن پروسه شارژ و… است.
اما با توجه به اهمیت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، رفع معایب موجود و استفاده گسترده از این خودروها باید در دستور کار قرار بگیرد. کشورهای در حال توسعه و توسعه‌یافته نیز برای مقابله با آلودگی‌های زیست‌محیطی، راهی جز پذیرش فناوریهای جدید و بهبود آن‌ها ندارند.
