بررسی اثر استفاده از آسفالت رنگی در بهبود وضعیت ایمنی مسیر

با توجه به افزایش جمعیت و افزایش نیاز به سیستم حمل‌ونقل، توسعه زیرساخت‌های شهری به یک امر حیاتی تبدیل شده است. در این بین، تولید رویه‌های آسفالتی استاندارد و کارا مانند رویه رنگی نقش مهمی را ایفا می‌کند. در گذشته از آسفالت رنگی به منظور زیباسازی فضا استفاده می‌شد اما حالا به یک عنصر کارا در بحث مدیریت ترافیک تبدیل شده است.

با توجه به مطرح شدن بحث آسفالت رنگی در افزایش ایمنی مسیر و کاهش ترافیک، استفاده از این رویه در چند سال اخیر افزایش یافته است. عدم وجود محل مشخص به عنوان پیاده‌رو و سوار کردن عابرین پیاده یکی از دلایل ایجاد ترافیک و تصادفات درون‌شهری است که با استفاده از رویه رنگی قابل کنترل می‌باشد. همچنین استفاده از آسفالت رنگی به عنوان هشدار بصری در محدوده خطر منجر به افزایش آگاهی راننده و ارائه واکنش به موقع می‌شود. از این رو در این مطالعه به بررسی آسفالت رنگی و کاربرد ایمنی و ترافیکی آن پرداخته می‌شود.

معرفی آسفالت رنگی

آسفالت رنگی راه‌حلی صنعتی برای کاهش هزینه‌های راه‌سازی، زیباسازی فضاهای شهری و افزایش ایمنی مسیر است. در آسفالت‌های رنگی به منظور بهبود عمل رنگ‌دهی از مواد پلیمری پیشرفته به عنوان ماده چسبانده استفاده می‌شود. این آسفالت از نظر پروسه ساخت به دو دسته سرد و گرم تقسیم می‌گردد. در روش گرم مانند آسفالت‌های معمولی ابتدا مصالح گرم و سپس قیر به آن اضافه و اختلاط صورت می‌گیرد. در روش سرد، اختلاط به صورت سرد انجام می‌شود که رویه‌های سطحی معمولاً در این دسته قرار می‌گیرند.

کاربردهای ایمنی و ترافیکی آسفالت رنگی

از نظر ضخامت، آسفالت رنگی به دو گروه سطحی و عمقی تقسیم می‌شود. در روش سطحی، ضخامت لایه رنگی کم است و فقط به عنوان پوشش روی آسفالت سیاه پیاده می‌شود. اما در روش عمقی، ضخامت لایه زیاد است و نقش روکش را ایفا می‌کند. علاوه بر این، آسفالت رنگی را می‌توان از نظر مصالح سنگی مورداستفاده نیز دسته‌بندی کرد. در بعضی از موارد از همان مصالح سنگی معمولی استفاده می‌شود و رنگ آسفالت با به کارگیری رنگدانه ایجاد می‌گردد. در دسته دوم با توجه به رنگ موردنیاز از مصالح سنگی رنگی استفاده می‌شود.

1- درک محدوده جاده در پیچ‌های خطرناک

برای اعلام هشدار، افزایش ایمنی مسیر و درک محدوده جاده به خصوص در شب باید از ابتدای سبقت ممنوع تا پایان این منطقه از آسفالت رنگی با رنگ و زبری موثر استفاده کرد تا در واقع اصطکاک جانبی را افزایش داد. بدین‌ترتیب راننده از موقعیت خود آگاه و با کاهش سرعت مانع از بروز تصادف می‌شود.

2- افزایش ایمنی با افزایش اصطکاک سطحی

با استفاده از رویه نازک رنگی روی آسفالت اصلی قبل از پیچ‌های خطرناک باید نوعی زبری و اصطکاک مقطعی ایجاد کرد تا راننده هوشیار شده و سرعت خود را کاهش دهد. با تکرار این کار در یک جاده، راننده بعد از عبور از یک یا دو پیچ متوجه می‌شود که شروع آسفالت رنگی نوعی هشدار است.

3- جداسازی خطوط عبور میانی و سمت چپ جاده

با ایجاد اختلاف رنگی بین آسفالت رنگی و معمولی می‌توان برای جداسازی جاده و اختصاص تسهیلات به گروهی خاص استفاده کرد. معمولاً از رویه‌های رنگی برای ساخت میانه راه در مسیرهایی که تردد ترافیک مجاز نیست استفاده می‌شود.

4- محل ایست در تقاطع بین مسیر اصلی و فرعی

هنگام عبور از تقاطع بین مسیر اصلی و فرعی حق تقدم با راننده‌ای است که در مسیر اصلی حرکت می‌کند. در این شرایط برای ارتقای ایمنی تقاطع اگر امکان استفاده از چراغ راهنما وجود نداشته باشد می‌توان از آسفالت رنگی و تابلو هشدار استفاده کرد.

5- ایجاد جزایر ترافیکی

جزایر ترافیکی به منظور جداسازی حرکت ترافیک، حفاظت از عابرین پیاده و تعیین محل تردد دوچرخه‌سوار یا موتورسواران ایجاد می‌شوند. اگر خودروها از طرفین جزایر ترافیکی در دو جهت مخالف حرکت کنند، رنگ جزیره باید زرد و اگر در یک جهت حرکت کنند رنگ جزیره باید سفید باشد.

6- کاهش تصادفات در مسیر اصلی و شانه راه

روسازی رنگی و ایجاد تفاوت بصری در مسیر اصلی و شانه راه باعث افزایش ایمنی می‌شود. یکی از دلایل بروز تصادف در بزرگراه‌ها، یکنواختی جاده و خسته شدن چشم است که با ایجاد تفاوت رنگی رفع می‌شود.

7- ایجاد شرایط هشدار در ورودی و خروجی بزرگراه‌ها

اگر مسیر اصلی شامل جاده‌های فرعی متعددی است با روسازی رنگی می‌توان راننده را از این موضوع آگاه کرد تا به موقع سرعت خود را کاهش دهد؛ به خصوص در بزرگراه‌ها که سرعت بالاست و تغییر ناگهانی آن خطرآفرین است.

8- استفاده از آسفالت رنگی در مسیرهای دوچرخه‌سواری

فقدان ایمنی و زیرساخت‌های لازم یکی از دلایل بازدارنده دوچرخه‌سواری است. استفاده از آسفالت رنگی راهی کم‌هزینه برای ساخت مسیر دوچرخه‌سواری ایمن است.

9- ایجاد مسیر ویژه اتوبوس‌های درون‌شهری

بهبود حمل‌ونقل عمومی یکی از راه‌های مدیریت ترافیک است. استفاده از آسفالت رنگی برای ساخت مسیر ویژه اتوبوس‌های درون‌شهری به افزایش سرعت آن‌ها و کاهش ترافیک کمک شایانی می‌کند.

10- روان‌سازی ترافیک، تعیین محل ایستگاه‌های سواری، محل عبور عابرین پیاده و وسایل‌نقلیه غیرموتوری

یکی از مشکلات ترافیکی در خیابان‌های شهری، پارک کردن در جاهای شلوغ و عدم وجود محل سوار کردن عابرین پیاده است که گاهاً منجر به وقوع تصادفات نابهنگام نیز می‌شود. با استفاده از آسفالت رنگی می‌‌توان محل مجاز برای پارک را در کنار خیابان مشخص و این موضوع را ساماندهی کرد.

11- استفاده از آسفالت رنگی در تونل‌ها

اختلاف شدید نور داخل و بیرون تونل در شب منجر به ایجاد نوعی نابینایی لحظه‌ای و بروز تصادفات مرگبار می‌شود. برای جلوگیری از این مشکل می‌توان داخل تونل از آسفالت رنگ روشن استفاده و از مقدار نورپردازی کم کرد تا دید بهتری ایجاد نمود. از طرف دیگر در طول روز نیز، آسفالت رنگی با انعکاس بالاتر نور به بهبود دید راننده کمک می‌کند.

بر اساس مطالعات انجام‌شده، استفاده از آسفالت رنگی کاربردهای گسترده‌ای دارد که ساخت میانه راه، گذرگاه عابر پیاده، جزایر ترافیکی، خطوط ویژه و اعلام هشدار در بزرگراه‌ها از عمده کاربردهای آن است. همچنین با روسازی رنگی می‌توان نیاز به روشنایی در معابر را کاهش داد که خود منجر به کاهش مصرف انرژی می‌شود. بنابراین آسفالت رنگی راه‌حلی کم‌هزینه برای بهبود وضعیت ایمنی مسیر است.