«جاده هراز» زیبا اما حادثه‌خیز
جاده هراز بعد از چالوس معروف‌ترین راه دسترسی به نقاط شمالی کشور است؛ جاده‌ای مملو از زیبایی و جاذبه‌های دیدنی و در عین حال خطرساز برای سلامتی مسافران. البته بهبود زیرساخت‌های جاده و افزایش آگاهی رانندگان به کاهش خطرات جاده هراز و تصادفات ناشی از آن‌ها کمک شایانی خواهد کرد که در ادامه مطلب به آن می‌پردازیم.
دریا و جنگل‌های بکر نقاط شمالی یکی از پرطرفدارترین مقاصد گردشگری در کشور ما بشمار می‌روند. علیرغم توسعه گردشگری در این مناطق، مسیرهایی که مسافران را به این نقاط می‌رساند، چندان ایمن و استاندارد نیستند. جاده هراز نیز از جمله محورهای زیبا اما حادثه خیزیست که هر ساله شاهد آمار نسبتاً بالای تصادفات جاده‌ای در آن هستیم به همین خاطر توجه به نکات ایمنی و خطرات موجود در محور هراز بسیار بااهمیت است تا بتوانیم در نهایت سفری خوش و به یادماندنی را تجربه کنیم.
جاده هراز کوتاه‌ترین مسیریست که شما را از تهران به آمل می‌رساند و بعد از چالوس به عنوان مهم‌ترین جاده تهران-مازندران شناخته می‌شود. اگرچه جاذبه‌های جاده هراز در خلق سفری شیرین نقش پررنگی دارند اما ایمنی این محور چندان چنگی به دل نمی‌زند. با اینکه محور هراز نسبت به چالوس کم‌سن‌تر است اما باز هم خالی از ضعف نیست؛ ضعف در زیرساخت، ایمنی نسبتاً پایین، پیچ‌وخم زیاد، ایمنی پایین خودروها و عدم آگاهی راننده‌ها از خطرات موجود در مسیر باعث شده که متاسفانه آمار تصادفات در این جاده بالا باشد. بنابراین اگر مایلید که به جاده هراز سفر کنید؛ بعد از شناخت جاذبه‌های گردشگری هراز باید با ویژگی‌ها و خطرات موجود در این مسیر نیز آشنا شوید تا در نهایت سفری ایمن و لذت بخش داشته باشید.
جاذبه‌های گردشگری جاده هراز
جاده هراز با 200 کیلومتر راه از شرق تهران شروع می‌شود و تا محمودآباد کشیده می‌شود؛ و از رودهن، جاجرود، آبعلی، امامزاده هاشم، پلور، گزنک و آمل عبور می‌کند. اگرچه پیچ‌های محور هراز نسبت به جاده چالوس کمتر است اما خطر ریزش کوه به خاطر پوشش کم گیاهی در بعضی از قسمت‌ها بیشتر است. مسیر هراز شامل 14 تونل است و جاذبه‌های گردشگری متنوعی را به مسافران هدیه می‌دهد.
1- سواحل محمودآباد و نور
اگر در مسیر هراز رانندگی میکنید از سواحل محمودآباد و نور غفلت نکنید. پلاژهای شهرداری در خیابان معلم، شهرک فردوس نور، آکام شهر، آرام شهر، هتل نارنجستان، وزرا محله، شهر قصه و شهرک دلکده از مقاصد معروف ساحلگردی در این مناطق هستند.
2- دریاچه‌های تار و هویر
دریاچه‌های وسیع تار و هویر از نخستین جاذبه‌های جاده هراز از سمت تهران هستند که زمینه تفریحاتی مثل قایق سواری، ماهی گیری و شنا را برای شما فراهم کرده‌اند. (البته برای ماهی‌گیری ملزم به اخذ مجوز هستید)
3- منطقه گل زرد
اگر 65 کیلومتر بعد از تهران، نرسیده به پلور، وارد جاده خاکی واقع در سمت چپ شوید؛ به منطقه گل زرد می‌رسید؛ منطقه‌ای که در اردیبهشت مملو از گل‌های زرد و سفید بهاریست. غار معروف گل زرد نیز در این منطقه وجود دارد که برای دیدن آن به تجهیزات و راهنما نیاز دارید.
4- دشت لار
دشت لار بدون شک یکی از زیباترین جاذبه‌های جاده هراز است که برای رسیدن به آن باید از روستای پلور بگذرید. این دشت 20 هزار هکتاری مشرف به کوه دماوند است و بخش‌هایی از آن تحت حافظت قرار دارد که ورود به این نواحی از اواسط خرداد آزاد می‌شود.
5- روستای فیلبند
روستای فیلبند با 2300 متر ارتفاع به بام شرقی مازندران معروف است که در اکثر ایام سال پوشیده از برف و در بقیه موارد هم ابری و بارانی است. این روستای شگفت‌انگیز در منطقه بندپی غربی واقع در دل کوه‌های البرز مرکزی و در 25 کیلومتری آمل قرار دارد.
از دیگر جاذبه‌های جاده هراز می‌توانیم به ساحل بابل، جنگل الیمستان، آبگرم لاریجان، آبگرم لاویج، آبشار شاهان دشت، قلعه بهمن، روستا و آبشار نوا، امامزاده هاشم و روستای پلور اشاره کنیم.
معرفی تونل‌های جاده هراز
توجه به تونل‌های موجود در مسیر یکی از نکاتی است که قبل از ورود به هر جاده‌ای باید مدنظر قرار داد. جاده هراز شامل 14 تونل است که مجموع طول آن‌ها به 5700 متر میرسد. طولانی‌ترین تونل این مسیر، تونل وانا با 1540 متر طول است و دیگر تونل‌های هراز عبارتند از:
- تونل لهاش
- تونل سیاه بیشه
- تونل دوآب
- تونل گروازمال
- تونل سیاهبند
- تونل شکرالله رود
- تونل احمدمال
- تونل آیو
- تونل نورانی
لازم به ذکر است که بهمن‌گیر امامزاده هاشم با طول 1300 متر نیز در این محور قرار دارد.
ایمنی و خطرات محور هراز
زیرساخت نامناسب، امکانات ضعیف، دست اندازهای زیاد، ظرفیت کم جاده در مقابل حجم تردد بالای این مسیر و ده‌ها مورد دیگر از جمله خطرات رانندگی و سفر به این جاده می‌باشد که در ادامه به شرح کامل آن می‌پردازیم.
1- ضعف در زیرساخت‌ها
در مورد ایمنی جاده هراز باید بگوییم که متاسفانه آمار تصادفات در این مسیر بالاست و حتی این جاده در زمان ساخت نیز کشته‌ها و زخمی‌هایی بر جای گذاشته است. از نظر اداره راهداری استان مازندران، کیلومتر 18 تا 22 این جاده یعنی از رودهن تا امامزاده هاشم، بحرانی‌ترین بخش جاده است و احتمال ریزش بهمن در این نواحی بالا است. اگر چه بهمن‌گیر امامزاده هاشم در این منطقه قرار دارد ولی در عمل نشان داده که در صورت سنگین بودن بهمن نمی‌تواند تاثیر چشمگیری در کاهش تلفات داشته باشد.
ظرفیت کم جاده در مقایسه با حجم بالای تردد در این مسیر نیز باعث ایجاد ترافیک‌های طولانی می‌شود. به همین دلیل طرح تبدیل این محور دو باندی به چهار باندی در دست اجرا است که تا حدی می‌تواند ترافیک را کاهش و ایمنی را افزایش دهد.
در مورد طراحی تونل‌های محور هراز هم باید بگوییم که متاسفانه آلودگی هوای داخل تونل‌ها خیلی بیشتر از حد استاندارد است که این موضوع نیز سلامت کاربران را به خطر می‌اندازد. روکش ضعیف جاده و دست‌اندازهای زیاد آن از دیگر عوامل خطر در این محور بشمار می‌روند.
آمار نشان می‌دهد که علاوه بر زیرساخت‌ها، عوامل انسانی نیز نقش پر رنگی در کاهش ایمنی جاده هراز داشته‌اند.
2- عوامل انسانی
هراز جاده‌ای پر پیچ و خم است اما امکانات جاده به همان نسبت زیاد نیست. بنابراین هنگام رانندگی در این مسیر باید بیش از پیش احتیاط کرده و تصور کنید که پشت هر پیچ خطری در کمین است. آمار نشان می‌دهد که 90 درصد از تصادفات در این جاده ناشی از سبقت غیرمجاز است. پس با توجه به این نکته خود را مسئول جان سرنشینان بدانید و با احتیاط رانندگی کنید. جاده هراز باریک است و به طور کامل چهار بانده نشده است؛ بنابراین باید با نهایت دقت سبقت بگیرید. همچنین با توجه به روکش ضعیف و دست‌اندازهای زیاد جاده باید محتاطانه رانندگی کنید تا از بروز عواقب جبران‌ناپذیر جلوگیری نمایید.
پیچ‌های تند و دره‌های عمیق جاده‌های کوهستانی از جمله جاده هراز نیز منجر به افزایش آمار مرگ‌ومیر جاده‌ای شده است.
3- پیچ‌های خطرناک جاده هراز
در جاده هراز پیچ‌های خطرناکی وجود دارد که یکی از آن‌ها پیچ شیطان است. پیچ شیطان در 50 کیلومتری جاده آمل قرار دارد و احتمال ریزش سنگ در این پیچ به خصوص در اواخر زمستان و اوایل بهار بالا است. در فصل زمستان، برف و باران بین سنگ‌ها یخ می‌زند؛ با شروع گرما این یخ‌ها آب شده و منجر به ریزش سنگ می‌شوند. پیچ خانزاد یکی دیگر از پیچ‌های خطرناک هراز است که در 65 کیلومتری آمل و نزدیک پلیس راه بیجان قرار دارد. آمار تصادف در این پیچ نیز بالا است.
علاوه بر بخش‌های بهمن‌گیر و پیچ‌های خطرناک، نقاط حادثه خیز دیگری مانند پل مرگ نیز در این مسیر وجود دارد که باید محتاطانه از آن‌ها عبور کنید.
4- پل مرگ
5 کیلومتر بعد از روستای پلور به یک دوراهی تحت عنوان دوراهی آبشار می‌رسید که با نام پل مرگ نیز شناخته می‌شود. آبشاری بسیار زیبا در این منطقه وجود دارد اما درست در همین منطقه، جاده به دو قسمت تقسیم و منجر به تصادفات مرگباری می‌گردد و به همین علت پل مرگ نامیده می‌شود. پس هنگام عبور از دوراهی آبشار نهایت دقت و احتیاط را داشته باشید.
جاده هراز یکی از زیباترین و در عین حال پرخطرترین جاده‌هاییست که گردشگران را از تهران به شمال می‌رساند. برای اینکه از سفر خود نهایت لذت را ببرید باید به نکات ایمنی توجه کنید و از خطرات جاده هراز مانند تونل‌ها و پیچ‌وخم‌ها آگاه باشید؛ همچنین نقاط حادثه خیز جاده مانند محور رودهن تا امامزاده هاشم، دو راهی آبشار و… را بشناسید تا خطاهای انسانی منجر به تصادفات جاده‌ای را به حداقل کاهش دهید. علاوه بر این، مسئولین با بهبود طرح و زیرساخت‌ها می‌توانند به افزایش ایمنی جاده هراز کمک کنند.
