کیسه هوای عابر پیاده چیست و چگونه کار می‌کند؟

برخورد بین عابر پیاده و خودرو یکی از چالش‌های بزرگ امنیت جاده‌ای است که سالانه بیش از 360 هزار تلفات بر جای می‌گذارد. از این رو خودروسازان بزرگ دنیا برای رقابت با هم توجه ویژه‌ای به استفاده از فناوری‌های مرتبط با حفظ ایمنی عابر پیاده دارند. کیسه هوای عابر پیاده یکی از این فناوری‌هاست که اولین بار توسط خودروسازی ولوو مورد استفاده قرار گرفت. کیسه هوای عابر پیاده از سمت شیشه جلو باز می‌شود و از برخورد سر عابر با قسمت‌های سخت موتور، شیشه جلو و ستون‌های کناری جلوگیری می‌کند.

آمار نشان می‌دهد که شدت جراحت و میزان مرگ‌ومیر مربوط به عابرین پیاده در تصادفات جاده‌ای به مراتب بیشتر از سرنشینان خودور است. علی‌رغم این واقعیت، بیشتر مطالعات علمی بر روی ارتقای ایمنی راننده و سرنشینان خودرو متمرکز هستند و توجه چندانی به ایمنی عابر پیاده ندارند. برای حفظ ایمنی عابرین تدابیری مانند سازماندهی پیاده‌روها، طراحی زیرگذرها و پل‌های عابر پیاده در نظر گرفته شده و تلاش چندانی در راستای تغییرات خودرو به منظور افزایش ایمنی عابر صورت نگرفته است.

شاید این امر ناشی از این باور اشتباه باشد که نمی‌توان از شدت برخورد یک عابر ضعیف با یک خودروی سخت کاست. با این حال، متخصصین با توجه به اصول بنیادی مربوط به حفظ ایمنی سرنشینان خودرو در تلاش هستند که ایمنی عابر پیاده را نیز افزایش دهند. شرکت خودروسازی ولوو برای اولین بار فناوری کیسه هوای عابر پیاده را به دنیا معرفی کرد.

کیسه هوای عابر پیاده چگونه کار می‌کند؟

کیسه هوای عابر پیاده نزدیک شیشه جلو و درون درب موتور خودرو تعبیه می‌شود و حسگرهای آن نیز داخل سپر جلو قرار می‌گیرند. در صورت برخورد عابر پیاده با خودرو، حسگرها سیگنال دریافتی را به مدول کیسه هوا ارسال می‌کنند. بعد از دریافت سیگنال، درب موتور باز و کیسه هوا خارج می‌شود که بخشی از شیشه جلو و ستون‌های کناری را پوشش می‌دهد. باز شدن درب موتور بر عهده قطعه‌ای با نام بازکننده لولای درب موتور است که دامنه حرکت خود آن توسط بالابر درب موتور کنترل می‌شود. سیستم ایمنی عابر پیاده به گونه‌ای طراحی شده که در کمترین زمان ممکن و قبل از برخودر عابر با شیشه جلو عمل کند.

سیستم کیسه هوای عابر پیاده در محدوده سرعت 20 تا 50 کیلومتر در ساعت و در بازه دمایی 20 تا 70 درجه سانتیگراد فعال است. دلیل انتخاب بازه سرعت 20 تا 50 کیلومتر در ساعت این است که بیشترین تصادفات مربوط به برخورد بین عابرین پیاده و خودرو در سرعت‌های زیر 60 کیلومتر در ساعت اتفاق می‌افتند.

جالب است بدانید که خودروسازی ولوو علاوه بر کیسه هوای عابر پیاده از سامانه تشخیص عابر پیاده نیز استفاده کرده است. این سامانه به سیستم ترمز خودرو وصل است و در صورت پیشبینی احتمال بروز تصادف با عابر پیاده به طور خودکار با ترمزگیری سرعت خودرو را کاهش می‌دهد.

اهمیت استفاده از کیسه هوای عابر پیاده

مطابق آمار کنترل ترافیک بزرگراه‎‌ها، بیشترین آمار مرگ‌ومیر در تصادفات جاده‌ای بعد از سرنشینان خودروهای سواری و کامیون‌های سبک به عابرین پیاده اختصاص دارد. به طور مثال  در سال 2015 بیش از 35 هزار نفر در آمریکا جان خود را در تصادفات جاده‌ای از دست دادند که قریب به 18 درصد آن‌ها عابر پیاده بودند.

بررسی صدمات وارده به مجروحین و جان باختگان نشان می‌دهد که سر و زانوی عابرین پیاده بیشتر از سایر اعضای بدن آن‌ها در معرض خطر است. بنابراین طراحی دقیق و مناسب کیسه هوای عابر پیاده می‌تواند بخشی از صدمات به سر عابر را کاهش دهد.

در یک آزمایش استاندارد مربوط به شبیه‌سازی برخورد خودرو با عابر پیاده، شتاب دریافتی توسط حسگر نصب‌شده روی سر عابر در دو حالت با و بدون کیسه هوای عابر پیاده ثبت شد. شتاب‌های ثبت‌شده نشان داد که در صورت باز شدن کیسه هوا، شتاب سر عابر پیاده به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد و در نتیجه از بروز صدمات جدی به سر وی جلوگیری می‌شود.

همچنین تست خودروی ولووی مجهز به کیسه هوای عابر پیاده منتج به کسب امتیاز 88 درصدی در بخش ایمنی عابر پیاده شد که تا کنون هیچ خودرویی این امتیاز را کسب نکرده است.

با توجه به اینکه حدود 18 درصد از تصادفات جاده‌ای مربوط به برخورد خودرو با عابر پیاده است و صدمه به سر اصلی‌ترین علت مرگ‌ومیر و بروز جراحات جدی در این نوع تصادفات است، استفاده از فناوری‌های جدید به منظور بهبود ایمنی عابر پیاده الزامی می‌باشد. مطالعات انجام شده در مورد خودروی ولووی مجهز به کیسه هوای عابر پیاده نشان می‌دهد که استفاده از این کیسه هوا، ایمنی عابر پیاده را به طرز چشمگیری افزایش می‌دهد.

علی‌رغم اینکه تهیه مدول، اجزا و حسگرهای این کیسه هوا هزینه پایینی دارد، در حال حاضر از این فناوری در خودروهای داخلی استفاده نمی‌شود. امیدواریم با تعبیه زیرساخت‌های لازم در آینده‌ای نه چندان دور شاهد استفاده از فناوری‌های جدید و افزایش سطح ایمنی خودروهای داخلی باشیم.