مراحل کلیدی عملیات برفروبی راهداری
یخزدگی جاده‌ها یکی از پدیده‌های رایج در فصل سرما است که می‌تواند خدمت رسانی در شهرها را دچار مشکل و جاده‌ها را مسدود کند. از این رو، برفروبی صحیح و به موقع بخش مهمی از مبانی مدیریت بحران بشمار می‌رود که نیاز به برنامه ریزی دقیق دارد.
یخزدگی جاده‌ها یکی از پدیده‌های رایج در فصل سرما است که می‌تواند خدمت رسانی در شهرها را دچار مشکل و جاده‌ها را مسدود کند. از این رو، برفروبی صحیح و به موقع بخش مهمی از مبانی مدیریت بحران بشمار می‌رود که نیاز به برنامه ریزی دقیق دارد. عدم برنامه ریزی در اجرای عملیات برفروبی راهداری منجر به سرگردانی، پایین آمدن کارایی نیروی انسانی، اتلاف وقت، هدر رفتن منابع، عدم استفاده صحیح از تجهیزات، خسارات زیست محیطی ناشی از یخزدگی و افزایش خسارات مالی و جانی می‌شود. بنابراین در درجه اول داشتن یک برنامه مدیریتی مدون و سپس اجرای اصولی مراحل عملیات برفروبی الزامی است.
کنترل برف و یخ در جاده‌ها و فضای شهری بخش مهمی از مبانی مدیریت بحران است که در گرو یک برنامه ریزی دقیق قرار دارد. هدف از عملیات برفروبی راهداری، پاک کردن شبانه روزی برف از جاده‌های اصلی و فرعی، بزرگراه‌ها و معابر شهری است تا ایمنی کاربران و وسایل نقلیه حفظ شود. در واقع راهداری باید تا حد ممکن از مسدود شدن جاده‌ها جلوگیری کند که این مهم فقط از طریق یک برنامه‌ریزی دقیق قبل از بارش برف و اجرای صحیح برنامه قبل، حین و بعد از بارش برف محقق می‌شود.
به طور کلی و براساس تجارب به دست آمده، مدیریت بحران در زمستان مستلزم تدوین و اجرای یک برنامه دقیق پیش از ورود به این فصل است. ارائه چنین برنامه‌ای نه تنها موجب ایجاد هماهنگی بین بخش‌های اجرایی می‌شود بلکه ایمنی افراد، کارگران راهداری، بزرگراه‌ها و وسایل نقلیه را نیز تا حد قابل قبولی تضمین می‌کند. در واقع چون عملیات برفروبی باید با حداکثر سرعت و با به کارگیری نیروها و تجهیزات متعدد انجام شود؛ مستلزم هماهنگی لازم است.
اهداف برنامه مرتبط با عملیات برفروبی
برنامه راهداری شامل استراتژی‌ها و مراحل عملیات برفروبی به منظور جلوگیری از یخزدگی جاده‌ها، جلوگیری از ورود برف به مسیرهای در معرض باد، فراهم کردن ماشین آلات برفروبی، شناخت مسیرهایی که بیشتر در معرض برف هستند، پیش بینی هوا و آموزش نیروی کار است. در واقع اهداف برنامه مرتبط به عملیات برفروبی راهداری عبارتند از:
- اجرای شرایط مناسب برای اجرای عملیات به صورت موثر و کارا
- حفظ ایمنی جاده‌ها و معابر در فصل سرما
- به حداقل رساندن خسارات، تصادفات و تلفات ناشی از یخزدگی جاده‌ها و بزرگراه‌ها
- به حداقل رساندن خسارات زیست محیطی ناشی از یخزدگی
در تهیه برنامه مدیریت برفروبی باید موضوعات مختلفی را در نظر گرفت تا اهداف گفته شده تحقق پیدا کنند.
موارد و موضوعات مهم مرتبط با تهیه برنامه مدیریت عملیات برفروبی
- شناسایی و تعیین ماشینآلات برفروبی موجود متناسب با شرایط هر منطقه
- رفع نواقص ماشین آلات برفروبی موجود و جبران کمبودها
- اولویت بندی جاده‌ها برحسب میزان اهمیت
- آموزش شهروندان جهت همکاری حین بحران برف و برفروبی راهداری
- تعیین میزان و ارائه استاندارد نمک پاشی برای ذوب کردن برف و ممانعت از یخزدگی
- تعیین میزان و ارائه استاندارد شن پاشی برای ایجاد اصطکاک و جلگیری از لغزش وسایل نقلیه
- تعیین و ارائه استاندارد اختلاط نمک و شن به منظور بهبود کارایی و کاهش خسارات
- آموزش پرسنل راهداری برای مدیریت صحیح عملیات
- استفاده از جنس آسفالت مناسب در جاده‌های پرخطر و برفگیر
- تدوین دستورالعمل‌های اجرایی برای جلوگیری از عملکردهای سلیقه‌ای
با در نظر داشتن نکات فوق، راهداری بحران برف را مدیریت می‌کند که البته بخشی از عملیات قبل از ریزش برف شروع می‌شود.
مراحل عملیات برفروبی راهداری قبل از بارش برف
راهداری قبل از وقوع بحران برف، شرایط آب‌وهوایی را به طور مستمر پیگیری می‌کند تا در صورتی که بارشی در راه باشد؛ بحران را پیش بینی کرده و برای مقابله با آن آمادگی لازم را داشته باشد. به عنوان مثال، چنانچه جاده‌ای طبق پیش بینی آب‌وهوا در معرض برف باشد؛ اداره راهداری منطقه نیروها و ماشینآلات برفروبی را آماده خدمت می‌کند تا در حد ممکن از مسدود شدن جاده، ایجاد بحران و یخزدگی جلوگیری نماید.
مراحل عملیات برفروبی راهداری بعد از بارش برف
هنگام بارش برف معمولاً عملیات زیر برای تمیز نگهداشتن جاده‌ها، ممانعت از یخ زدگی، کاهش خسارات، افزایش ایمنی و کاهش تصادفات انجام می‌شود:
- نمک پاشی جاده‌ها هنگام شروع برف برای جلوگیری از یخ زدگی به وسیله کامیون‌های مخصوص نمک پاشی
- مخلوط کردن برف و نمک با استفاده از ماشینآلات برفروبی مخصوص
- کنار زدن برف از سطح جاده به کناره‌ها با استفاده از ماشینآلات برفروبی
جهت حفظ ایمنی نیروی انسانی راهداری، ماشینآلات برفروبی باید مجهز به نورهای رنگی باشند. همچنین سرعت ماشین آلات حین انجام عملیات باید تا حد ممکن پایین باشد.
مدیریت موثر عملیات برفروبی نیازمند تخصیص منابع کافی، تجهیزات لازم و برنامه اجرایی است که البته وظیفه‌ای مهم و دشوار نیز به حساب می‌رود. حمایت مدیران، آموزش‌های مناسب، اختصاص منابع و تجهیزات کافی، آمادگی لازم و اجرای صحیح برنامه باعث می‌شود که خسارات و تصادفات ناشی از بحران برف به حداقل برسد. بنابراین در درجه اول باید مراحل عملیات برفروبی با دقت بررسی و تدوین و سپس اجرا شود. بدین ترتیب کمتر شاهد مسدود شدن جاده‌ها در فصل زمستان، خسارات جانی و مالی ناشی از برف و خسارات زیست محیطی ناشی از یخ زدگی خواهیم بود.
منابع:
- https://en.m.wikipedia.org/wiki/Snow_removal
- https://www.stcatharines.ca/en/roads-parking-and-traffic/snow-removal-process.aspx#Residential-roads
- https://civilica.com/doc/100544
