مزایا و معایب فناوری کامیون‌های بدون راننده

وسایل نقلیه بدون راننده مانند کامیون‌های خودران، بخش مهمی از سیستم حمل‌ونقل هوشمند دنیای آینده را تشکیل خواهند داد و شرکت‌های بزرگ دنیا مانند تسلا، گوگل و… در تلاش هستند که با توسعه فناوری کامیون‌های بدون راننده، این وسیله نقلیه را روانه بازار کنند. پیشبینی می‌شود که این فناوری منجر به تسریع حمل‌ونقل کالا و افزایش ایمنی می‌شود اما خالی از عیب نیز نیست و مهندسان همچنان در تلاش هستند با رفع حداکثری معایب فناوری کامیون خودران، هرچه سریع‌تر از مزایای آن بهره ببرند.

گذار به دنیای حمل‌ونقل هوشمند، راهی موثر برای کاهش ترافیک، کاهش مصرف سوخت، افزایش ایمنی، کاهش تصادفات جاده‌ای و صرفه‌جویی در زمان است. مدیران شهری حاضر نیز برای بهبود شرایط حاکم ملزم به پذیرش این راه‌حل و ایجاد زیرساخت‌های لازم هستند. اما وقتی صحبت از سیستم حمل‌ونقل هوشمند می‌شود؛ همه ما ناخودآگاه به خودروهای بدون راننده فکر می‌کنیم و تقریباً همگی هم در این مورد زیاد شنیده‌ایم. اما در مورد کامیون بدون راننده چقدر می‌دانیم؟ اگر استفاده از این فناوری توسعه پیدا کند؛ صنعت حمل‌ونقل چگونه تغییر خواهد کرد؟ فناوری کامیون خودران نیز مانند سایر فناوری‌های مرتبط با هوش مصنوعی، نکات ضعف و قوت خاص خود را دارد که قبل از هر اقدامی باید با دقت بررسی و تحلیل شود. در ادامه، مزایا و معایب این فناوری را توضیح می‌دهیم.

کامیون بدون راننده

حمل و نقل باری بخش مهمی از صنعت حمل‌ونقل است و حداقل جابه‌جایی نیمی از کل کالاهای کشور را بر عهده دارد؛ بنابراین نقش مهمی در اقتصاد ملی ایفا می‌کند. فناوری کامیون بدون راننده راهی برای کاهش هزینه‌ها و خطرات مرتبط با حمل‌ونقل باری است که البته هنوز به طور گسترده مورد استفاده قرار نگرفته است. شرکت‌های بزرگی دنیا در حال توسعه این فناوری هستند و جالب است بدانید که این کامیون‌ها از آزمایش اولیه در اروپا و ژاپن سربلند بیرون آمده‌اند. در این مطالعات، کامیون‌های هجده چرخ با کمک رایانه موفق به حفظ فاصله ایمنی 33 فوتی از خودروهایی شدند که راننده داشتند. با استفاده از این فناوری می‌توان خطاهای انسانی را کاهش و ایمنی جاده را افزایش داد. البته مزایای فناوری کامیون خودران به اینجا ختم نمی‌شود.

مزایای فناوری کامیون خودران

• کاهش مصرف سوخت: یکی از مهم‌ترین مزایای کامیون­ بدون راننده، کاهش مصرف سوخت است. مطالعات نشان می‌دهد که 20 تا 40 درصد هزینه حمل‌ونقل صرف سوخت رسانی به کامیون‌هایی می‌شود که کالا حمل می‌کنند. کامیون‌های خودران به صورت گروه‌هایی ایمن و پشت سر هم حرکت می‌کنند (در حالیکه انجام این عمل توسط رانندگان انسانی مخاطره‌انگیز است) و بدین ترتیب مصرف سوخت را به مقدار قابل توجهی کاهش می‌دهند.
• کاهش هزینه‌های شرکت‌های ترابری: یکی از بحث‌برانگیزترین مزایای کامیون‌های بدون راننده، کاهش حقوق نیروی کار است که باعث می‌شود شرکت‌های ترابری، میلیون‌ها تومان را از این طریق ذخیره کنند. در واقع هزینه آموزش و دستمزد نیروی کار برای کارکردن با سیستم‌های رایانه‌ای به مراتب کمتر از دستمزد راننده کامیون‌هاست.
• کاهش تصادفات جاده‌ای: در حالیکه کامیون‌های بدون سرنشین هنوز کاملاً ایمن و ضدتصادف نیستند و عملکرد آن‌ها ممکن است به شرایط جاده و آب‌وهوا بستگی داشته باشد. اما محققان ادعا می‌کنند که این فناوری با حذف خطاهای انسانی منجر به کاهش تصادفات جاده‌ای می‌شود و حتی آمار مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات را تا 90 درصد کاهش می‌دهد.
• کاهش ترافیک: کامیون‌های بدون سرنشین به کاهش ترافیک به خصوص در بزرگراه‌ها کمک شایانی می‌کنند زیرا به گونه‌ای برنامه‌ریزی می‌شوند که بهینه‌ترین مسیر را طی کنند. علاوه بر این، حذف واکنش‌های تاخیری راننده‌های انسانی نیز منجر به کاهش ترافیک می‌شود.

معایب فناوری کامیون خودران

• حذف بعضی از مشاغل: اگرچه کامیون‌های بدون راننده فرصت‌های شغلی جدیدی ایجاد می‌کنند اما منجر به از بین رفتن مشاغل زیادی نیز می‌شوند. به عنوان مثال، راننده کامیون‌هایی که سال‌ها کار کرده‌اند با توسعه این فناوری بیکار می‌شوند. اگرچه این اتفاق و جایگزینی کامیون بدون سرنشین یک شبه اتفاق نمی‌افتد اما باز هم نگران کننده است.
• مسائل امنیتی: کنترل رایانه‌ای کامیون‌ها در معرض حملات سایبری قرار دارد. این فناوری با تمام فوایدی که دارد اما متاسفانه در برابر هکرها آسیب‌پذیر است. هک کامیون‌های بدون راننده می‌تواند سیستم حمل‌ونقل هوشمند را مختل کند.
• نیاز به بازنگری در قوانین راهنمایی و رانندگی: اگر قرار باشد که از کامیون‌های بدون سرنشین به طور گسترده استفاده شود؛ بعضی از قوانین راهنمایی و رانندگی موجود ناکارا و نیازمند تغییر خواهند شد.

پراهمیت‌ترین نکات درباره معایب و مزایای کامیون‌های بدون راننده

ورود به دنیای حمل‌ونقل هوشمند برای کاهش ترافیک و افزایش ایمنی، امری ضروری و مهم است. هوشمندسازی حمل‌ونقل باری به توسعه فناوری‌هایی مانند فناوری کامیون بدون راننده بستگی دارد. این کامیون‌ها که با عنوان‌های کامیون‌ خودران یا کامیون بدون سرنشین نیز شناخته می‌شوند، تاثیر بسزایی در کاهش مصرف سوخت، کاهش تصادفات جاده‌ای، بهبود عملکرد سیستم حمل‌ونقل باری، کاهش ترافیک و کاهش هزینه­ شرکت‌های ترابری دارد اما قبل از استفاده گسترده باید معایب آن مانند مشکلات ناشی از حذف بعضی از مشاغل، ناکارآمد شدن بخشی از قوانین راهنمایی و رانندگی یا حملات سایبری را بررسی و تا حد ممکن رفع کرد.