همانطور که می‌دانید برای انجام پروژه‌های مختلف ساخت و ساز قراردادهای مختلفی وجود دارد که میان افراد منعقد می‌شود یکی از قراردادهای بسیار مهم در این خصوص قرارداد فاینانس است. قرارداد فاینانس در اصل برای تامین مالی پروژه‌های مختلف در نظر گرفته شده است و طبق آن افراد می‌توانند از منابع داخلی کشور خود و استفاده از وامهای مختلف پروژه‌های خود را عملی کنند. باید توجه داشت که با توجه به میزان کم بودجه در کشور ایران که توسط دولت برای انجام پروژه‌های مختلف در نظر گرفته شده است امکان دریافت وام بسیار سخت‌تر از گذشته است و به همین منظور برای تامین مالی پروژه‌های مختلف بهتر است که از منابع خارجی استفاده کرد.
تعریف قرارداد فاینانس
برای انجام پروژه‌های مختلف در صورتی که افراد هزینه کافی برای راه‌اندازی آن را نداشته باشند از یک طریق می‌توانند سرمایه کافی برای انجام پروژه را تامین کنند که یکی از این راه‌ها فاینانس یا تامین مالی خارجی است. تامین مالی خارجی یا فاینانس بیشتر در پروژه‌های عمرانی و زیربنایی بسیار بزرگ دیده شده است. به صورت کلی در صورتی که بنگاه‌های تجاری و یا حتی خود دولت نتواند سرمایه کافی برای انجام پروژه‌هایی را که در نظر گرفته است تامین کند ناچار به تهیه آن از طرق مختلف است که یکی از طرق تامین منابع مالی از طریق دریافت وامهای خارجی و غیره است که به صورت کلی به تامین مالی در این خصوص فاینانس گفته می‌شود.
در کنار فرایند تأمین مالی، فنون و تکنیک‌هاي تأمین مالی نیز قابل طرح است. در حقیقت تأمین مالی، براي اجرايی شدن، نیازمند سازوکارهایی است که از آن‌ها میتوان به تکنیک‌ها یا فنون تأمین مالی تعبیر کرد. بر این اساس میتوان گفت تکنیک‌هاي تأمین مالی پروژه، عبارت است از سازوکارهایی که مبنایی براي جذب منـابع مالی، تعیین نحـوه پرداخت‌هـا و بازپرداخت‌ها و شناسایی تعهدات و شرایط حاکم بر تأمین مالی ایجاد می‌کند.
ضرورت تامین مالی خارجی یا فاینانس
امـروزه ساختار ساکن اقتصـاد ایران و وابستگی شدید منابع مالی به نفت براي آینده کشـور تهدیدي بالقوه تلقی مـی‌شود. در ایران، براي افزایش درآمد سرانه به میزان 4 درصد با توجـه بـه نـرخ رشد متوسط دو درصدي و پنج درصدي بازدهی سرمایه اضافی به تولید اضافی، میزان سرمایه گذاري معادل 30 درصد تولید ناخالص داخلی کشور باید باشد. در این ارتباط براي افزایش سرمایه‌گذاري‌ها تنها دو راه میتوان مد نظر داشت: منابع داخلی و منابع خارجی.
در حوزه منابع داخلی، بخشی از درآمد کل کشور به این بحث تخصیص داده می‌شـود. در واقع، دولت و مجلس در لایحه بودجه سالیانه درصدي از درآمدهاي دولت را به اجراي پـروژه‌هاي صنعتی و زیربنایی اختصـاص می‌دهند که به دلیل محدود بودن درآمدهاي دولت به طور مسلم این بخش به تنهـایی جوابگوي نیازها نخواهد بود. در کنار آن، دولت مـی‌تواند از بخش خصوصی نیز کمک بخواهد. اما واقعیت این است که به دلیل نوپـا بـودن بخش خصوصی در کشور، متاسفانه در حال حاضر امکان حضور قدرتمند در عرصه سرمایه‌گذاري کلان در اقتصاد کشور را ندارد. بنابراین لازم است تا بـه راه حل دوم، یعنی منابع خـارجی متوسل شد. بنابراین، ملاحظـه می‌شود که نظر به محدود بودن منابع داخلی به منظور سرمایه‌گذاري لازم در بخش‌هاي زیربنایی و تولیدي در راستاي تحقق رشد اقتصادي مطلوب کشور، منابع خارجی گزینه مناسبی براي تأمین و فراهم کردن وجوه مورد نیاز تولید و سرمایه‌گذاري در ایران است. افـزون بر آن، هر کشوری ممکن است دلایل خاصی براي متوسل شدن به تأمین مالی خارجی داشته باشد.
تامین مالی در فاینانس خارجی
استفاده از فاینانس خارجی، از راهكارهای اثر بخش در ارتقای شاخص‌های بخش راه و حمل و نقل است. با توجه به محدودیت امكانات و اعتبارات دولتی، استفاده از این مزیت تا حدود زیادی ضروری است.
در کشوری مانند ایران که نیاز به ساختارهای زیر بنایی دارد، جذب منابع مالی خارجی امری بسیار ضروری است. آنچه به کشورها در جذب منابع خارجی کمک می‌کند وجود ثبات و امنیت در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی، قوانین و مقررات و عوامل و زمینه‌های مورد توجه هر صنعت و کشور برای جذب منابع خارجی است. تأمین مالی میتواند در حالت کلی به دو شکل استقراض از بانک‌های خارجی یا موسسات مالی بین‌المللی یا به شکل سرمایه‌گذاری خارجی باشد.
مزایای قرارداد فاینانس
در خصوص قراردادهای فاینانس مزایای بسیار زیادی وجود دارد که میتوان شامل طرفین این قرارداد بشود که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- ورود منابع مالی خارجی برای انجام پروژه‌های مختلف دولتی بدون برهم خوردن نقش حاکمیت دولتی
- کم بودن ریسک سرمایه‌گذاری و ارائه وام
- امکان شناخت کامل پروژه سرمایه‌گذاری شده و نحوه اجرای آن
- داشتن کنترل متمرکز فنی و مالی بسیار در خصوص پروژه‌ها
- مطابقت داشتن استفاده از این روش در نظام فنی و اجرایی کشور
- پرداخت هزینه‌های پروژه‌های اجرایی در زمان تعیین شده
- توسعه بازار سرمایه
